رادیکال آزاد چیست و چه عوارضی برای بدن انسان دارد

رادیکال های آزاد می توانند بر روی گروههای مختلف مهم از مولکولهای بیولوژیکی مانند اسیدهای نوکلئیک ، لیپیدها و پروتئین ها تأثیر منفی بگذارند ، در نتیجه وضعیت اکسیداسیون طبیعی را تغییر داده و منجر به افزایش استرس اکسیداتیو می شوند.
رادیکال آزاد چیست
رادیکالهای آزاد برای زنده نگه داشتن سلول، حیاتی هستند . از این رو تعادل میان رادیکالهای آزاد و آنتی اکسیدان ها در بدن انسان بسیار ضروری بوده تا جایی که بر هم خوردن این تعادل می تواند منجر به وضعیتی به نام استرس اکسیداتیو شود .
استرس اکسیداتیو چیست
اکسیداسیون فرآیند طبیعی و ضروری در بدن انسان می باشد . در مقابل استرس اکسیداتیو زمانی رخ می دهد که تعادل میان آنتی اکسیدن و رادیکال های آزاد به هم می خورد و نه تنها نقش موثری در پیری خواهد داشت بلکه می تواند منجر به بروز بیماریها و اختلالات پیچیده در بدن شود .
بیماریهایی که ممکن است رادیکال های آزاد با افزایش استرس اکسیداتیو ایجاد کنند عبارتست از :
- دیابت
- ملیتوس
- اختلالات تخریب عصبی (بیماری پارکینسون-PD
- بیماری آلزایمر-AD
- مولتیپل اسکلروزیس-MS
- بیماری های قلبی عروقی (تصلب شرایین و فشار خون بالا)
- بیماری های تنفسی درگیر است. (آسم)
- آب مروارید
- آرتریت روماتوئید
- سرطان های مختلف (سرطان روده بزرگ ، پروستات ، پستان ، ریه ، مثانه)
رادیکال های آزاد چگونه آسیب می رسانند
رادیکالهای آزاد به ماکرو مولکولهای مهم حمله می کنند که منجر به آسیب سلول و اختلال در هموستاتیک می شود. هدف رادیکال های آزاد شامل انواع مولکول های بدن است. در این میان ، چربی ها ، اسیدهای نوکلئیک و پروتئین ها اهداف اصلی هستند.
تولید رادیکال های آزاد در بدن انسان
رادیکال های آزاد و سایر ” ROS ” ها یا از فرآیندهای متابولیکی ضروری در بدن انسان و یا از منابع خارجی مانند قرار گرفتن در معرض اشعه X ، ازن ، سیگار کشیدن ، آلاینده های هوا و مواد شیمیایی صنعتی حاصل می شوند.
جهت جلوگیری از تاثیرات مخرب رادیکال های آزاد با افزایش استرس اکسیداتیو در بدن انسان نیاز به تعادل بین رادیکال های آزاد و آنتی اکسیدان ها دارد ، اگر میخواهید بدانید آنتی اکسیدان چیست می توانید مقاله آن را در سالویا مطالعه نمائید .
برخی از منابع رادیکال های آزاد تولید شده در داخل بدن انسان عبارتند از :
- میتوکندری
- گزانتین اکسیداز
- پراکسی زوم
- التهاب
- فاگوسیتوز
- مسیرهای آراشیدونات
- ورزش
- آسیب ایسکمی / پرفیوژن مجدد
برخی از منابع رادیکال های آزاد تولید شده در خارج از بدن انسان عبارتند از :
- دود سیگار
- آلاینده های محیط زیست
- تابش – تشعشع
- داروهای خاص ، سموم دفع آفات
- حلال های صنعتی
- ازن
اهمیت تعادل آنتی اکسیدان و رادیکال های آزاد
اگرچه چندین سیستم آنزیمی در بدن وجود دارد که رادیکالهای آزاد را از بین می برد ، در این میان آنتی اکسیدان نیز که مولوکولی به اندازه کافی پایداری است که بتواند الکترون را به یک رادیکال آزاد در حال هجوم اهدا کند و آن را خنثی کند ، بنابراین ظرفیت آسیب دیدن آن را کاهش می دهد.