دلایل و علائم بروز آلزایمر

آلزایمر

گم کردن مسیر، فراموش کردن آدرس خانه و فراموشی مکان اشیاء هشدارهایی است که خبر از بروز بیماری آلزایمر می دهند. آلزایمر یا دمانس یک بیماری پیشرونده زوال حافظه و دیگر کارکردهای مهم ذهنی است.  آلزایمر با از دست دادن حافظه کوتاه مدت و فراموشی اسامی آغاز می شود و تا حدی پیشرفت می کند که فرد حتی راه بازگشت به خانه را فراموش می کند.

آلزایمر یک بیماری بدعملکردی مغزی است. آلزایمر 2 تا 5 درصد افراد در پیری را درگیر می کند و گاهی در سنین جوانی نیز بروز می کند.

مغز از میلیون ها سلول به نام نورون تشکیل شده است. سلول های عصبی مغزی با هم در ارتباط اند و به عنوان مثال بخش بینایی با بخش شنوایی مغز در ارتباط است. این ارتباط به صورت جریان الکتریکی کوچکی است که از یک سلول به سلول دیگر انتقال می یابد. بین این سلول ها فضای کوچکی وجود دارد که توسط ماده شیمیایی به نام سروتونین پر می شود.

سروتونین توسط خود مغز ترشح می شود.  افزایش سن و پیر شدن سلول ها باعث کاهش ترشح ماده شیمیایی سروتونین می شود و ارتباط بین سلول ها و انتقال اطلاعات دچار اختلال می شود.

در بیماری آلزایمر میزان سروتونین به شدت کاهش می یابد اما همیشه به علت افزایش سن نیست و گاهی عوامل دیگر از جمله سکته مغزی در بروز این بیماری تاثیر دارند.

علائم بیماری آلزایمر

علائم آلزایمر تدریجی است و با فراموشی های جزئی مثل گم کردن کلید خانه شروع و به فراموشی های حاد مثل گم کردن آدرس خانه می رسد. بیمار به مرور زمان جهت یابی را از دست می دهد و حتی اعضای خانواده خود را نمی شناسد. از جمله علائم آلزایمر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تکرار: تکرار صحبت ها و گفتار از ویژگی های افراد آلزایمری است. داستان ها و وقایع را تکرار می کند و هر بار از واژه های جدیدی برای توصیف استفاده می کند.
• مشکلات گفتاری: حافظه در افراد آلزایمری دچار اختلال می شود. برای گفتار واضح نیاز به یک حافظه خوب و قوی است. گفتار افراد آلزایمری منقطع است و گاهی نمی توانند برای جمله خود از واژه های مناسب استفاده کنند.
• کاهش حافظه: روند درگیری حافظه در آلزایمر تدریجی است و ابتدا حافظه کوتاه مدت و در موارد حاد ممکن است خافظه بلند مدت نیز درگیر شود. درگیری حافظه باعث فراموشی می شود.
• تغییرات شخصیتی: تغییرات ناگهانی در خلق و خو از ویژگی ها و علائم افراد آلزایمری است. بی دلیل شاد می شوند و بی دلیل غمگین. وابستگی به برنامه تلویزیون و یا بدگمانی نسبت به افراد نیز در این افراد دیده می شود.
• فراموشی مکان و زمان: فراموشی تدریجی باعث می شود تا فرد نتواند کارهای روزمره خود را انجام دهد. مکان اشیاء را فراموش می کند و زمان از دست او می رود.
• رعایت نکردن بهداشت: فراموشی و از دست دادن حافظه باعث می شود تا فرد به مرور زمان از بهداشت فردی خود غافل شود و در چنین مواردی نیز نیاز به کمک اطرافیان دارد.

علت بیماری آلزایمر

مطالعات فیزیولوژیک نشان می دهد علت اصلی بیماری آلزایمر مرگ سلول های مغزی و کم شدن سروتونین و در نتیجه ارتباط کمتر بین این سلول ها است. رسوب پروتئین هایی در بافت عصبی مغز که به پلاک معروف اند در بین سلول های مغزی و افزایش سن می تواند علت عمده ابتلا به آلزایمر باشد. عواملی از جمله سالخوردگی،ژنتیک و سابقه خانوادگی نیز در بروز آلزایمر نقش دارند.

چاقی و آلزایمر

چاقی می تواند همه جنبه های سالم زندگی را تحت تاثیر قرار دهد. کیفیت زندگی در دوران سالمندی بسیار مهم می باشد و چاقی یکی از عوامل تهدیدکننده کیفیت زندگی در دوران سالمندی است. پژوهش ها نشان از ارتباط معنادار بین چاقی و آلزایمر می دهند.

محققین با استفاده از MRI بر روی گروهی از میانسالان بین سنین 40 تا 60 سال به این نتیجه رسیدند که چاقی و آلزایمر با هم در ارتباط هستند. افراد میانسال باید با ورزش کردن و تحرک زیاد سعی کنند وزن خود را در حالت مناسب نگه دارند.

 تحقیقات اخیر محققان دانشگاه کالیفرنیای آمریکا نشان می دهد بیماری آلزایمر یک بیماری ژنتیکی است و عوامل ژنتیکی از اهمیت بیشتری نسبت به عوامل محیطی برخوردارند.

تحصیلات پایین و آلزایمر

مطالعات نشان می دهد شیوع آلزایمر در بین افراد تحصیل کرده کمتر می باشد. ظاهرا تحریک هوشی و کار گرفتن از مغز باعث افزایش ارتباطات و تعاملات بین سلولی در مغزمی شود. پزشکان اغلب به افراد مسن توصیه می کنند مطالعه را فراموش نکنند و روزانه وقت کافی برای مطالعه بگذارند. تحصیلات به بهبود شبکه های مغزی و در نتیجه عملکرد بهتر مغز کمک می کند.

کشف عامل بین دیابت و آلزایمر

محققان پژوهشگاه رویان توانسته اند رابطه بین دیابت و آلزایمر را کشف کنند. آلزایمر را دیابت نوع سوم می گویند از آنجایی که درصد همراهی این دو بیماری با هم بسیار بالاست. کشف عامل از بین برنده سلول های مغزی در بیماری دیابت می تواند به ارتباط این دو بیماری کمک کند. طبق گفته محققان عامل کشنده سلول های مغزی در اثر استرس در افراد دیابتی بوجود می آید و باعث بروز آلزایمر می شود. کشف دانشمندان آنها را امیدوار کرد تا بتوانند واکسن آلزایمر را به زودی تولید کنند.

تشخیص آلزایمر

آزمایش خاصی که بتوان وجود یا عدم وجود آلزایمر را به صورت قطعی تشخیص داد وجود ندارد. پزشکان با استفاده از مجموعه آزمایشات و بررسی های خود می توانند به وجود آلزایمر پی ببرند. تشخیص سریع آلزایمر باعث می شود تا روند درمان بهتر انجام گیرد. تاریخچه گیری از وضعیت زندگی، تحصیلی و شغلی از فرد به پزشک کمک می کند. آزمایش خون و ادرار، سی تی اسکن یا ام آر آی از جمله ابزار تشخیصی مفید برای آلزایمر می باشند. آزمایش ژنتیک برای افتراق از سایر بیماری ها از جمله هانتیگتون توصیه می شود.

دارو درمانی بیماری آلزایمر

دارو درمانی در جهت کنترل بیماری و بهبود کیفیت زندگی این بیماران توصیه می شود. داروهای مهارکننده کولین استراز از جمله داروهای دونپزیل، اگزلون و تاکرین در بیماری آلزایمر تجویز می گردند. داروی دیگری به نام مماتین نیز ممکن است به تنهایی و یا به صورت مکمل با دیگر داروها تجویز گردد.

تغذیه مناسب برای درمان آلزایمر

مصرف روی: مطالعات نشان از کمبود میزان روی در بیماری آلزایمر می دهد. روی در مواد غذایی همچون تخم کدو تنبل و شکلات وجود دارد

روغن نارگیل: روغن نارگیل سرشار از ماده کتون می باشد که برای سوخت و ساز و کمک به بهبود حافظه موثر است.

روغن کندر و روغن رز ماری: استفاده از این دو روغن باعث بهبود عملکرد مغز و رشد بافت عصبی می شود.

غذاهای ارگانیک و فرآوری نشده: همه افراد بویژه افراد میانسال بهتر است از غذاهای طبیعی استفاده کنند. مواد غذایی شیمیایی تاثیر منفی بر روی افراد آلزایمری دارند.