خانواده سالم از دیدگاه روانشناسی

در یک خانواده سالم از دیدگاه علم روانشناسی تمامی اعضاء در ابتدا باید خوشحال باشند که در کنار یکدیگر در آرامش و همراه با رشد معنوی و جسمی مطلوب رشد کنند .

در خانواده سالم جایگاهها تعریف شده اند و ارتباط بین اعضاء خانواده بدون تبعیض می باشد , و در یک جمله می توان گفت که در یک خانواده سالم  ریشه هایی عمیقی از تفکری به نام ” سبک زندگی سالم “ در پدر و مادر موج می زند و این اندیشه به فرزندان و به مرور زمان انتقال پیدا خواهد کرد .

به طور کل ویژگی های یک خانواده سالم به شرح ذیل می باشد :

• اعضاء خانواده استقلال یکدیگر را به رسمیت می شناسند
• افراط و تفریط در ایفای نقش های خانوادگی وجود ندارد
• مسئله بین سنت و مدرنیته حل و فصل شده است
• جایگاهها تعریف شده است
• احترام متقابل در بین اعضاء وجود دارد
• اعضاء خانواده نسبت به یکدیگر مسئولیت پذیر می باشند
• جو خانواده صمیمی و شاد می باشد

در این میان نقش پدر و مادر در خانواده به خصوص زمانیکه فرزندان در حال رشد شخصیتی و تکامل عادات رفتاری صحیح برای  بستر سازی مناسب جهت داشتن سبک زندگی سالم در آینده می باشند بسیاری حیاتی بوده و به هیچ وجه نمی توان نقش یکی از این دو را در داشتن خانواده سالم نادیده گرفت .

واگذاری تربیت فرزند‌ان به ماد‌ر و خالی کرد‌ن مید‌ان تربیت از وجود پد‌ران، معمولاً فرزند‌ان را با مشکلات و اختلالات رفتاری غیرقابل جبرانی مواجه می‌سازد‌.

نقش پدر و مادر در سلامت خانواده

بدیهی است که نقش پدر و مادر به اشکال مختلف در شکل گیری شخصیتی کودکان در آینده آنها بسیار کلیدی می باشد , اما در این میان پدر و مادر چگونه باید به وظیفه خود عمل نمایند ؟ . سوال اساسی همین است …

اما در ابتدا باید بدانیم نقطه شروع پایه ریزی برای داشتن خانواده سالم در گذر زمان و به تدریج از کجا می باشد و این مسیر به کجا ختم می شود .

در ادامه به ۱۰ راز داشتن خانواده سالم و پر انرژی به تفصیل اشاره خواهیم کرد .

۱. بعضی از عادات نادرست افراد بزرگسال از نوزادی شکل می گیرد

از جمله خطاهایی که مادران نباید در دوران نوزادی انجام دهند شیر دادن افراطی به کودکان می باشد چرا که به گفته روانشناسان و متخصصان این امر سبب بروز عادات رفتاری ناصحیح در نوزاد خواهد شد و اگر به صورت دامنه دار باشد تا بزرگسالی نیز فرد را همراهی خواهد کرد .

به اعتقاد دانشمندان حوزه  روانشناسی، این کار یکی از عوامل ایجاد خصلت پرخوری و عادات بد غذایی در بزرگسالی خواهد بود و همچنین زمینه ساز ایجاد شخصیت وابسته در بزرگسالی در او خواهد شد.

حس شنوایی نوازد و نیاز به ارتباط عاطفی با مادر

حس شنوایی نوزادان اولین حسی می باشد که قبل از تولد در نوزاد شکل می گیرد به عقیده روانشناسان ایجاد ارتباط صوتی با جنین در دوران بارداری حس محبت و مهربانی را در کودک شما تقویت خواهد کرد .

۲. نوزادان و کودکان به تو جه مادر و مادران نیز به همراهی پدر نیاز دارند

مادران به عنوان اولین حامی فرزندان در  نوزادی شناخته می شوند و اما اشتباه بزرگ این است که مردان درباره همسران خود و تنها بزرگ کردن نوزادان بوسیله مادران آنهارا تنها بگذارند .

پدران نیز باید به دلایل اعلام شده ساده ذیل بچه داری کنند و در این مسیر همانطور که در ابتدا همسران با هم عهد می کنند درتمامی شرایط زندگی در کنار هم باشند .

و درباره کودکان داشتن افراط و تفریط در تربیت کودکان می باشد . که این امر می تواند کودکان را از واقعیتهای جهانی که زندگی می کند و قواعد آن دور نماید .

به دلایل ذیل پدران هم باید بچه داری کنند :

• محدود بودن انرژی مادران
• نیاز مادر از بعد روانی
• نیاز مادر از بعد جسمانی
• تاثیر گذاری پدر بر روی نوزاد

تحقیقات محققان ثابت كرده صدای بم پدر در آرام كردن كولیك شیرخواری نوزاد موثراست.

پدران باید توجه داشته باشند به غیر از کارهایی که بنا به وظیفه تعریف شده در قبال مادر و فرزند باید انجام دهند  , برخی رفتارهای پر خطر نیز می باشند که نباید انجام دهند .

۳. رفتارهای مخاطره آمیزی که پدران و مادران نباید انجام دهند

یکی از رفتارهای پر خطر پدران و مادران در محیط خانه ایجاد فضای رعب و وحشت و سرشار از استرس در محیط خانه می باشد .

به طور کل افراط و تفریط در تربیت کودکان می تواند از آنها فردی خشن و یا وابسته در بزرگسالی بسازد .

رفتارهای مخاطره آمیز والدین در تربیت کودکان :

• لوس کردن فرزندان
• گفتن این جمله که او از همه بهتر است!
• دور نگه داشتن کودک از واقعیت‌ها

زمانی که والدین به فرزندشان می‌گویند که او در همه چیز فوق‌العاده است از کوچکترین کارها تا بزرگترین آنها، فرزندان تفاوت میان فوق العاده و معمولی بودن را نمی‌فهمند و برای به دست آوردن موفقیت‌های بیشتر تلاش نمی‌کنند.

یکی از رفتارهای مخاطره آمیز والدین که از بدو تولد می تواند سلامتی کودکان شما را آبستن حوادث تلخی نماید سیگار کشیدن والدین می باشد در ادامه به بررسی کشیدن سیگار  و اثرات مخرب آن بر محیط خانه خواهیم پرداخت .

۴. بخاطر فرزدتان سیگار را ترک کنید

سیگار از جمله دخانیاتی می باشد که به تدریج شما را در خود خواهد بلعید و کیفیت زندگی شما را در هر صورت تحت تاثیر خواهد گذاشت , سیگار کشیدن اثرات زیان باری دارد که که می تواند خانوده شما و حتی فرزندان شمارا در دوران جنینی با مخاطراتی روبرو کند .

از جمله تاثیرات سیگار بر روابط خانوادگی می توان به موارد ذیل اشاره نمود :

• افسردگی و اضطراب
• بی انگیزگی در انجام فعالیتهای ورزشی
• سرکوب امیال بیرونی
• تحلیل قدرت جتسی
• دود کردن هزینه ها به شکل مستقیم و غیر مستقیم
• دود دست دوم بر سلامت جنین و مادر تاثیر خواهد گذاشت
• افراد سیگاری الگویی نامناسب برای فرزندانشان خواهند بود

دود ناشی از سوختن دخانیات حاوی 7000 ماده ی شیمیایی است که صد تای آن سمی و 70 ماده ی شیمیایی آن سرطان زا می باشد.

اما درباره دود دست دوم نیز بیشتر بدانید , این دود به زمان تنفس افرادی که دخانیات مصرف می کنند در محیط های مختلف گفته می شود . و در واقع به این نکته اشاره دارد که افراد سیگاری حتی در زمانی که سیگار نمی کشند با دود دست دومی که به محیط خود تزریق می نمایند باعث مشکلاتی برای دیگران خواهند شد .

مضررات دود دست دوم

در کودکان، مواجهه با دود دست دوم سبب مشکلات زیر می شود:

• عفونت گوش
• حملات آسمی شدید و پر تکرار
•  علائم تنفسی مانند سرفه، عطسه، تنفس کوتاه
• عفونت های تنفسی مانند پنومونی و برونشیت
•  احتمال بالاتر سندرم مرگ زودرس نوزادان

مصرف سیگار و دخانیات باعث کاهش تعداد و کیفیت اسپرماتوزوئیدها و در نتیجه ناهنجاری ها و اختلالات کروموزومیمی شود.

سیگار کشیدن برای نوجوانان شاید در همان ابتدا و بدو کار مشکلی را ایجاد نکند و شاید برای بسیاری تفننی باشد اما به مرور تغییرات رفتاری ایجاد می‌کند و تغییرات زندگی فرد شروع می‌شود.

۵. یاد بگیرید و آموزش دهید

نقش یادگیری و آموزش در داشتن خانواده آگاه و سلامت غیر قابل انکار می باشد خانواده ای که از سواد کافی طبق معیارهای یونسکو برخوردار است بلاشک یک خانواده سالم , پویا , پر تحرک و پر انرژی را خواهد داشت .

لوسییوس آنائوس سنکا: تا زمانی که زندگی می‌کنید، یاد بگیرید که چگونه زندگی کنید.

عوامل تاثیر گذار در یاد گیری :

• هدف
• انگیزش
• رشد طبیعی و آمادگی
• هوش
• حافظه
• اهمیت توجه
• پاداش و تقویت

نتایج بدست آمده محققان نشان داده که ارتباطات مغزی کودکان در صورت توجه والدین از نظر روانی , جسمی و آموزشی می تواند در دوران کودکی رشد قابل توجهی پیدا کرده که بلاشک در موفقیتهای پی در پی در دوران بزرگسالی تاثیر خواهند داشت .

رشد مغز آدمی از زمانی که در رحم مادر است شروع شده و در زمان تولد به بیشینه‌ی رشد خود می‌رسد. این روند تا ۱۸ سالگی همچنان ادامه می‌یابد.

سلول‌های عصبی با نرخ ۲۵۰,۰۰۰ سلول عصبی در دقیقه در طول دوره‌ی اولیه‌ی جنینی رشد می‌کنند.

افرادی که بزرگ ترین خدمت را به علم و فرهنگ نموده اند. نویسندگان و محققانی بوده اند که در انزوا می زیسته اند و هرگز در مباحثات دانشگاهی شرکت نکرده و حقایق صد در صد اثبات نشده را در آکادمی ها ابراز نداشته اند این کلام بزرگی به نام ولتر می باشد که اتفاقا ” یونسکو “ نیز اخیرا تعریف تازه ای از با سواد بودن را مطرح کرده است که در ادامه به بررسی معیارهای با سوادی جدید خواهیم پرداخت .

۶ . با سواد واقعی باشید چون دیگر مدرک و دانش زبان نشانه سواد نیست

همانطور که شاید بدانید معنی بیسواد به وسیله ” یونسکو ” تغییر کرده است و به طور خلاصه تعریف جدید به ما می گوید فرد باسواد کسی است که قدرت ایجاد تغییرات در خود را داشته باشد .

۱۲  تعریف جدید سواد از نظر “یونسکو” و راهکارهای بهبود زندگی :

• سواد عاطفی ” ایجاد ارتباط موثر احساسی و عاطفی با دیگران “
• سواد ارتباطی ” توانایی برقراری ارتباط با افراد جدید شناخت اصول ارتباطات “
• سواد مالی ” قدرت برنامه ریزی مالی و پیش بینی ریسک ها و نحوه پس انداز برای آینده “
• سواد رسانه ای ” داشتن هوش رسانه ای در شناخت رسانه معتبر از غیر معتبر و شناخت اخبار واقعی از جعلی “
• سواد تربیتی ” آموزش اصول تربیت برای رشد پایدار فرزندان “
• سواد رایانه ای ” داشتن مهارت های رایانه ای جهت استفاده از این بستر توسعه یافته جهانی “
• سواد سلامتی ” دانستن همه چیز هایی که به بالندگی روح , جسم و بالندگی ما می انجامد “
•  سواد نژادی و قومی ” شناخت قومیت ها و آداب و رسوم آنها بدون نگاه تبعیض آلود “
• سواد بوم شناختی ” حفاظت ار محیط زیست پیرامون خود “
• سواد تحلیلی ” قدرت تجزیه و تحلیل و تفکر درباره نظریه های مختلف بدون قضاوت و تعصب “
• سواد انرژی ” توانایی مدیریت مصرف انرژی “
• سواد علمی ” سواد علمی جدا از تحصیلات آکادمیک به توانایی افراد جهت حل و فصل و نتیجه گیری علمی درباره مسائل مختلف اشاره دارد “

کسانی که دانش دارند، پیش بینی نمی کنند. کسانی که پیش بینی می کنند، دانش ندارند.  ” لائوتسه “

این جمله کوتاه درباره دگرگونی دانش و علم و فاکتورهای آن صحبت می کند که  ” یونسکو ” نیز به درستی درباره سواد در عصر حاضر چنین تعریفی ارائه می دهد که به فردی با سواد گفته می شود که توانایی تغییر در خود و سبک زندگی را در تمامی ارکان زندگی داشته باشند به عنوان فرد با سواد مطرح می نماید .

۷. شک نکنید که هورمون شادی معجزه خواهد کرد