مغز و اعصاب

علت سندرم یا بیماری گیلن باره چیست

سندرم یا بیماری گیلن باره در دسته اختلالات خود ایمنی قرار می گیرد . علائم اولیه شامل ضعف و گزگز در اندام ها می باشد ، علت دقیق این سندرم ناشناخته است .

علت سندرم گیلن باره

علت سندرم گیلن باره نا مشخص است .اما دو سوم بیماران علائم عفونت را در شش هفته قبل گزارش می کنند ، مانند عفونت تنفسی ، دستگاه گوارش و یا ویروس زیکا که در این افراد مشهود بوده است.

هیچ درمان شناخته شده ای برای سندرم گیلن باره وجود ندارد . بیماران ممکن است اثرات طولانی مدتی از جمله ضعف، بی حسی یا خستگی را تجربه کنند.

بیماری گلین باره چه علائمی دارد

بیماری خود ایمنی گیلن باره اغلب با گزگز و ضعف شروع می شود . در حدود 10 درصد از افراد مبتلا به این اختلال، علائم از بازوها یا صورت شروع می شود ، در 90 درصد دیگر احساس ضعف از پاها و ساق پا شروع می شود و به قسمت بالایی بدن و بازوها گسترش می یابد .

علائم سندرم گلین باره عبارتست از :

  • احساس سوزن سوزن شدن در انگشتان دست، انگشتان پا، مچ پا یا مچ دست و ضعف در پاها که به بالای بدن سرایت پیدا می کند .
  • راه رفتن نامتعادل یا احساس ناتوانی در راه رفتن ( و بالا رفتن از پله ها )
  • مشکل در حرکات صورت ( صحبت کردن، جویدن یا بلعیدن )
  • دو بینی یا ناتوانی در حرکات چشم
  • درد شدید مانند تیر کشیدن و گر گرفتگی
  • مشکل در کنترل مثانه یا عملکرد روده
  • دردی که می تواند شدید باشد، به خصوص در شب
  • مشکلات هماهنگی و بی ثباتی
  • ضربان قلب سریع
  • فشار خون پایین یا بالا
  • دشواری در تنفس

سندرم گیلن باره باعث می شود سیستم ایمنی بدن شما به سیستم عصبی محیطی (PNS) حمله کند.اعصاب PNS مغز و نخاع شما را به بقیه بدن شما متصل می کند ، آسیب به این اعصاب انتقال سیگنال ها به مغز را مشکل می کند و عضلات در پاسخگویی به مغز دچار مشکل می شوند .

مشابهت علائم سندرم گیلن باره با بیماریهای خود ایمنی

علائم سندرم گیلن باره ممکن است با نشانه های بیماریهای خود ایمنی دیگر مشترک باشد . از این انجام آزمایش های دقیق زیر نظر پزشک متخصص برای مشخص شدن نوع سندرم بسیار مهم می باشد .

گیلن باره در مراحل شدید چگونه است

گیلن باره در مراحل شدید باعث فلج بیمار شود و ممکن است فرد مبتلا برای تنفس نیاز به دستگاه تنفس مصنوعی داشته باشد ، علائم معمولاً طی چند هفته بدتر می شوند و سپس تثبیت می شوند.

تشخیص بیماری گیلن باره

تشخیص سندرم گیلن باره کمی دشوار است . انواع آزمایش‌های عصبی و ضربه زدن به ستون فقرات است و به توصیه پزشک متخصص انجام می شود ، اکثر افراد مبتلا بهبودی پیدا می کنند اما بازه زمانی آن از چند هفته تا چند سال متغیر می باشد .

آزمایش الکترومیوگرافی (EMG)

الکترومیوگرافی (EMG) یک تست عملکرد عصبی است.فعالیت الکتریکی عضلات را می خواند تا به پزشک کمک کند تا بفهمد ضعف عضلانی شما ناشی از آسیب عصبی یا آسیب عضلانی است یا خیر.

تست های سرعت هدایت عصبی

آزمایش‌های سرعت رسانش عصبی ممکن است برای آزمایش اینکه اعصاب و ماهیچه‌های شما چقدر به پالس‌های الکتریکی کوچک پاسخ می‌دهند استفاده شود.

عوامل تشدید کننده سندرم گیلن باره

سندرم گیلن یک بیماری خود ایمنی نادر است . معمولا اکثر افراد 6 الی 12 ماه بعد از ابتلا بهبودی پیدا می کنند ، در این میان عواملی هستند که ممکن است در تشدید این بیماری موثر باشند که عبارتند از :

  • سن بالا
  • بیماری شدید یا به سرعت در حال پیشرفت
  • تاخیر در درمان، که می تواند منجر به آسیب عصبی بیشتر شود
  • استفاده طولانی مدت از ماسک تنفسی که می تواند شما را مستعد ابتلا به ذات الریه باکتریایی کند

افراد مبتلا به بیماری گیلن باره ممکن است مشکلات عاطفی را نیز تجربه کنند . به دلیل تجربه ضعف های مکرر در ناحیه عضلات خود وابستگی آنها به دیگران و یا یک فرد خاص بیشتر می شود .

دوران نقاهت سندرم گیلن باره

دوران نقاهت گیلن باره ممکن است 6 الی 12 تا ماه به طول بیانجامد . درحالیکه بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری بهبودی حاصل می کنند درصد کمی نیز ممکن است علائم عود شوندگی مانند ضعف و سوزن سوزن شدن را حتی سال ها پس از رویداد اصلی تجربه می کنند.

زمان بندی دوران مختلف بیماری گیلن بارهتوضیحات مرتبط
2 تا 4 هفته قبل از تثبیت بیماریعلائم به مدت 2 تا 4 هفته قبل از تثبیت بدتر می شوند
در 6 ماهگی اول سندرم گیلن بارهحدود 80 درصد از افراد مبتلا به سندرم گیلن باره می توانند به طور مستقل در 6 ماهگی راه بروند و 60 درصد نیز قدرت ماهیچه ای منظم خود را در یک سال بازیابی می کنند.
پس از گذشت 3 سال حدود 30 درصد از افراد مبتلا به سندرم گیلن باره هنوز پس از 3 سال ضعف دارند. حدود 3 درصد عود علائم خود مانند ضعف و سوزن سوزن شدن را حتی سال ها پس از رویداد اصلی تجربه می کنند.
جدول زمان عود سندرم گیلن باره تا زمان بهبودی همراه با توضیحات

سندرم گیلن باره و واکسن جانسون و جانسون COVID-19

سندرم گیلن باره با واکسن کووید-19 جانسون و جانسون نیز مرتبط است. بر اساس بیانیه FDA منبع مورد اعتماد، تا تاریخ 13 ژوئیه 2021، 100 نفر در ایالات متحده به دنبال واکسیناسیون GBS را گزارش کرده اند.

به طور کلی حدود 12.5 میلیون نفر واکسن J&J را دریافت کرده اند. داده ها از سیستم گزارش رویدادهای نامطلوب واکسن گرفته شده است.این بدان معناست که به ازای هر 1 میلیون واکسن تزریقی، حدود 8 مورد سندرم گیلن باره وجود دارد.

قبل از این بیانیه، FDA هشدار داده بود که خطر ابتلا به سندرم گیلن باره در 42 روز افزایش می‌یابد. با این وجود خطر بروز گیلن باره هنوز هم نادر می باشد .

در GBS چه اتفاقی می افتد

اگر اعصاب بدن را مانند سیم های خانه در نظر بگیریم . یک هسته رسانای مرکزی در اعصاب به نام آکسون وجود دارد که حامل سیگنال الکتریکی است.

آکسون به عنوان امتداد یک سلول عصبی می باشد که توسط پوششی مانند عایق به نام میلین احاطه شده است. غلاف میلین که آکسون را احاطه کرده است، انتقال سیگنال های عصبی را سرعت می بخشد و امکان انتقال سیگنال ها را در فواصل طولانی فراهم می کند.

ضعف مشاهده شده در GBS

درهنگام حرکت یک سیگنال الکتریکی از مغز از طریق نخاع و خارج از آن به اعصاب محیطی در امتداد عضلات پاها، بازوها و جاهای دیگر می رسد که اعصاب حرکتی نامیده می شود

در بیشتر موارد GBS، سیستم ایمنی به غلاف میلین که آکسون های بسیاری از اعصاب محیطی را احاطه کرده است، آسیب می رساند. با این حال، همچنین ممکن است به خود آکسون آسیب برساند. در نتیجه، اعصاب نمی توانند سیگنال ها را به طور موثر منتقل کنند و ماهیچه ها شروع به از دست دادن توانایی خود برای پاسخ به دستورات مغز می کنند و این باعث ضعف می شود.

علائم و سرعت بروز علائم درGBS

علائم بروز GBS در دو طرف بدن یکسان می باشد . همچنین ضعف مشاهده شده در GBS معمولاً به سرعت ظاهر می شود و در طی چند ساعت یا روز بدتر می شود.علاوه بر اندام‌های ضعیف، ماهیچه‌هایی که تنفس را کنترل می‌کنند می‌توانند تا حدی ضعیف شوند که فرد باید برای کمک به تنفس به دستگاه متصل شود.

حس تغییر می کند

از آنجایی که اعصاب در GBS آسیب دیده اند، مغز ممکن است سیگنال های حسی غیر طبیعی را از بقیه بدن دریافت کند. این منجر به احساسات غیر قابل توضیح و خود به خودی به نام پارستزی می شود که ممکن است به صورت گزگز، احساس خزیدن حشرات در زیر پوست (به نام شکل گیری) و درد تجربه شود. درد عضلانی عمیق ممکن است در پشت و/یا پاها تجربه شود.

منبع
Guillain-Barré Syndrome Fact Sheet | National Institute of Neurological Disorders and Stroke

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا