پزشکی

تغذیه دوران بارداری

اهمیت تغذیه دوران بارداری

مهمترین اصل در تغذیه دوران بارداری متناسب غذا خوردن و داشتن برنامه غذایی متنوع و منظم می باشد .

برنامه غذایی متنوع و منظم می تواند کمک شایانی به جنین درحال رشد بکند البته عوامل روانی  از جمله داشتن محیطی آرام و به دور از تنش به همراه مدیتیشن نقش بسزایی در سلامت رشد جنین خواهد داشت  در ابتدا ببینیم چه تغذیه ای مناسب برای دوران بارداری می باشد .

تغذیه دوران بارداری بایدها و نبایدها

  • از خوردن گوشت و ماهی خام و پنیرهای نرم بپرهیزید
  • از ویتامین و مواد معدنی استفاده كنید
  • در دوران حاملگی رژیم نگیرید
  • توجه داشته باشید كه به تدریج افزایش وزن پیدا كنید
  • هر چهار ساعت یك بار، یك غذای كم حجم میل كنید
  • گاهی با خوردن مواد شیرین مورد علاقه تان از خودتان پذیرائی كنید

اسید فولیک و سیستم عصبی جنین

اسید فولیک که به نام‌های فولات یا ویتامین B۹ نیز خوانده می‌شود،همچنین برای بسیاری از اعمال بدن به خصوص سیستم عصبی , خون و یاخته ها حیاتی و اساسی می باشد .

بدن ما برای ساختن , ترمیم و عملکرد مناسب DNA نیازمند اسید فولیک می باشد . DNA نقشه ژنتیکی مارا تشکیل می دهد و مولوکول DNA در طولانی مدت اطلاعات ژنتیکی و دستوری را ذخیره می کند پس با دانستن این موضوع به اهمیت فولیک اسید ها در دوران بارداری  زمانی که سلولهای زیادی درحال رشد و تکثیر هستند پی می بریم .

توجه داشته باشید که بدن قادر به ذخیره کردن اسید فولیک نمی باشد براین اساس مصرف روزانه اسید فولیک باید در برنامه غذایی مادران باردار قرار داشته باشد .

منابع غنی اسیدفولیک عبارتند از :

  • بادام زمینی ( انواع نمکی و شورمزه را مصرف نکنید)
  • فندق
  • کلم فندقی ( بخارپز یا به صورت سالاد)
  • کلم برگ ( بخارپز و خام)
  • کلم بروکلی یا گل کلم (بخارپز)
  • نان سبوس دار
  • سبزیجات تیره
  • دانه ها و آجیل
  • غلات صبحانه‌ی غنی شده

اسید فولیک از خانواده ویتامینهای B می باشد , اما ویتامینهای مهم دیگری نیز در دوران بارداری باید در برنامه روزانه قرار بگیرند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد .

ويتامين D برای جذب کلسیم

تابش آفتاب به پوست در شرایط مناسب می‌تواند با تأثیر بر یک ماده پیش‌ساز باعث تولید ویتامین D در بدن شود.

این ویتامین در قبل و بعد از بارداری اهمیت ویژه ای در رشد جنین خواهد داشت و با کمبود ویتامین D سطح کلسیوم خون نوزاد پایین می آید و در نتیجه استخوانها و دندانهای جنین خوب شکل نمی گیرد .

نور آفتاب یکی از منابع مهم در دسترس برای تولید ویتامین D می باشد اما باید دقت شود نور آفتاب برای ایجاد فعل و انفعالات بر روی پوست نیازمند تماس با بیشترین سطح پوست بدن می باشد و صرف در معرض نور آفتاب قرار گرفتن اعضایی مثل سر و دست انسان نتیجه مطلوبی را به جای نخواهد گذاشت .

منابع و خوراکی های دارای ویتامین دی :

  • زرده تخم مرغ
  • غلات
  • شیر گاو
  • شیر سویا
  • آب پرتقال
  • غلات و بلغور جو دوسر
  • قارچ
  • میگو
  • روغن جگر ماهی

دریافت میزان ویتامین C در بارداری

ویتامین ث نقش عمده ای درسیستم دفاعی بدن ایفا می کند , و در دوران نیاز شما به ویتامین فقط کمی بیشتر از دوران قبل از باداری می باشد .

یکی از منابع غنی از ویتامین ث لیمو ترش می باشد که ضمن تامین ویتامین مذکور برای مادرانی که به فشار خون بالا مبتلا هستند مفید می باشد علاوه براین مصرف روزانه لیمو ترش برای پیشگیری از انواع سرطانها هم موثر بوده و مصرف بلند مدت لیمو ترش در کنابر برنامه غذایی متنوع و اصولی تاثیر عمیقی بر سیستم دفاعی بدن می گذارد .

لیموترش باعث جلوگیری از خونریزی، افزایش مقاومت بدن،جلوگیری از عفونت‌ها،ضد سرطان، آنتی‌اكسیدان قوی دارد اثر قابض كننده دارد و مقوی بدن است.همچنین برای غرغره كردن گلو مناسب است.

لیمو ترش فراتر از یک میوه ساده

لیمو ترش سشار ویتامین ث و پتاسیم می باشد , پتاسیم نقش حیاتی در اکثر اندامهای بدن را دارد علاوه براین مصرف روزانه لیمو ترش به دلیل خاصیت چربی سوزی که دارد برای خانم های باداری که تحرک زیادی نمی توانند داشته باشند بسیار مفید می باشد .

اما مصرف زیاد و خارج از قاعده لیمو ترش مخصوصا برای خانم های بارداری که معمولا دچار ناراحتی های معده نیز می شوند مشکلاتی را بوجوی می آورد , از این ور توصیه می شود که در مصرف لیمو ترش به میزان و نحوه استفاده از آن دقت فراوانی شود .

به طور کل منابع غذایی سرشار از ویتامین ث عبارتند از :

  • لیمو ترش
  • مرکبات
  • کیوی
  • طالبی، خربزه
  • نخود فرنگی
  • فلفل دلمه‌ای
  • آناناس
  • سیب زمینی
  • اسفناج
  • گوجه فرنگی
  • شلغم
  • کدو حلوایی

ویتامین آ

ویتامین آ یکی از ویتامین های محلول در چربی و یک آنتی اکسیدان قوی می باشد که پیری را به تعویق می اندازد . ویتامین‌های آ یا رتینول برای تقویت حس بینایی به خصوص در زمان تاریکی مانند شب  و همینطور برای سیستم عصبی بدن , لطافت پوست , استحکام استخوانها و درنهایت از طریق مبارزه با رادیکالهای آزاد در کم کردن التهابات نقشی تعیین کننده دارد .

تاثیر کمبود ویتامین A در دوران بارداری بر مغز جنین

کمبود ویتامین A دربارداری بر مغز جنین تاثیر می گذارد و داشتن برنامه غذایی با در نظر گرفتن انواع ویتامینها به طوریقین داشتن نوزادی باهوش و سالم را تضمین خواهد کرد البته عوامل ژنتیکی و وراثتی نیز نقش عمده ای در این میان بازی می کنند . 

منبایع سرشار از ویتامین عبارتند از :

  • تخم مرغ
  • شیر و جگر
  • اسفناج پخته
  • کدو تنبل
  • هویج
  • طالبی
  • فلفل قرمز
  • انبه
  • لوبیا چشم بلبلی
  • زرد آلو
  • کلم بروکلی پخته

ویتامین گروه ب

ویتامین‌های گروه ب دسته‌ای از ویتامین‌های محلول در آب هستند که نقش مهمی را در فرایند متابولیسم سلولی ایفا می‌کنند.

  • تیامین
  • ریبوفلاوین
  • نیاسین
  • کولین
  • اسید پانتوتنیک
  • پیریدوکسین
  • بیوتین
  • اسید فولیک
  • کوبالامین

در ابتدا تصور براین بود که ما فقط یک نوع ویتامین ب داریم اما به مرور تفاوت های ساختاری و شیمیایی در که اغلب با هم در غذا یافت می شدند کشف شد .

در نظر داشته باشید استفاده بیش از حد ویتامینها نیز درنهایت بر روی بدن اثرات سو خواهند داشت . و در باره نحوه و میزان استفاده از ویتامینها حتما با پزشک متخصص مشورت نمائید .

ویتامین کا

بدن انسان برای اصلاح پروتئین های خاصی که برای انعقاد خون است و همچنین در استخوان و دیگر بافت ها به ویتامین کا نیاز دارد . بر همین اساس هم به نوزادانی که پس از تولد در معرض خونریزی قراردارند ویتامین k تزریق می کنند .

فواید ویتامین کا

مهمترین فایده ویتامین کا جلوگیری از خونریزی است که برای افرادی که در بلند مدت از آسپرینها و آنتی بیوتیکها استفاده می کنند توصیه می شود . و چنین عملکردی به خصوص در دوران قاعدگی برای زنان سودمند می باشد .

منابع غنی از ویتامین کا عبارتند از :

  • سبزیجات برگ دار تیره رنگ
  • پیازچه
  • کلم بروکسل
  • کلم بروکلی
  • فلفل قرمز – زردچوبه
  • مارچوبه
  • خیارترشی
  • اسفناج

از فواید دیگر ویتامین کا می توان به موترد زیر اشاره کرد :

  • فرآیند گردش خون ( لخته شدن خون )
  • کمک به جذب کلسیم در بدن
  • سلامتی و استحکام استخوانها

پتاسیم (Potassium)

پتاسیم یکی از مواد غذایی ضروری و لازم برای بدن است که برای حفظ تعادل مایع و الکترولیت بدن کاربرد دارد.

همچنین در تحقیقات انجام شده که میزان پتاسیم کافی در بدن می تواند فرد را از بیماریهایی قلبی و کلیوی نیز محافظت کند . و مطالعاتی دیگری نشان داده شده افرادی که جذب مناسبی از پتاسیم را داشته اند و کاهش میزان نمک و سدیم داشته اند 21% کمتر دچار ریسک حمله قلبی می شوند .

این خوراکی ها معدن پتاسیم هستند:

  • سیب زمینی
  • رب گوجه فرنگی
  • برگ چغندر
  • حبوبات
  • ماست
  • صدف
  • آلو
  • آب هویج
  • مُلاس یا شیره قند
  • ماهی
  • دانه سویا
  • کدو حلوایی زمستانی
  • موز
  • شیر
  • آب پرتقال

روانشناسی دوران بارداری

دوران بارداری دوران بسیار لذت بخش و البته شاید کمی نگران کننده از حیث سلامت جنین می باشد , استرسهایی که ایجاد می شوند در بلند مدت می تواند با ضعیف کردن بانو باردارتاثیر مستقیم بر جنین در حال رشد بگذارد مادرانی که در دوران بارداری مظطرب و نگران هستند احتمال کولیک در فرزند خود را بالا می برند .

محققان هم در بررسی های خود به تاثیر استرس و ناراحتی مادر بر جنین و کودک متولد شده پی برده اند و تمامی موارد مذکور اهمیت مدیتیشن در دوران بارداری را به اثبات می رساند .

فواید مدیتیشن در دوران بارداری

درون‌پویی یا مدیتیشن (انگلیسی: meditation) که به نام مراقبه نیز شناخته می شود , به طور کلی فنون و روش تسلط بر ذهن است . تمامی مراحل انجام مدیتیشن نهایتا منجربه آرامش , شادی , تمرکز و رضایت درون که وابسته به غیر است می شود .

البته نباید فراموش کنیم محیط زندگی آرامش بخش و همراهی پدر اثرات روانی خاصی بر بانو باردار و نهایتا بر جنین خواهد گذاشت و مرد خانه نباید دست به اعمال خطرناک همچون کشیدن سیگار در خانه بزند .

کشیدن سیگار در خانه و تولید دود سمی آن که به دود دست دوم نیز مشهور است تاثیرات مخربی را در سلامت زنان باردار می گذارد .

دود دست دوم و تاثیر آن بر سلامت مادر باردار

دود دست دوم اصطلاحی است که درباره کشیدن سیگار , قلیان یا هرنوع ماده مخدری دیگری اشاره دارد که بوسیله شخص دیگری حکایت دارد اما مضرات دود آن شخص دامن سلامت خانواده را می گیرد , بیشترین آسیب پذیری دود دست دوم مربوط به کودکان  , کهنسالان و زنان باردار می شود .

همانطور که پیشتر نیز گفته شد مدیتیشن و تنفس عمیق تکنیکهای مراقبه ای هستند که کاملا وابسته به استنشاق هوای سالم می باشند اما با ورود دود دست دوم به ریه ها عملا انجام مراقبه امکانپذیر نمی باشد .

سندرم مرگ ناگهانی شیرخوار(SIDS) از جمله موارد خطزا دود دست دوم به شمار می رود که باعث مرگ ناگهانی کودک شیرخوار می شود .

نقص لوله عصبی عمدتاً در 28 روز اول بارداری ایجاد می‌شود، زمانی که احتمال دارد مادر از بارداری خود بی‌اطلاع باشد. به همین دلیل مهم است که تمام زنان در سنین باروری به ویژه زنانی که قصد بارداری دارند اسیدفولیک کافی مصرف کنند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا