روانشناسی

هورمون دوپامین و احساس لذت

هورمون دوپامین یکی از چند انتقال دهنده عصبی است که با احساس لذت از زندگی ارتباط مستقیمی دارد . در ادامه ارتباط این هورمون را با انگیزه ، انرژی و احساس شادی و رضایت از زندگی را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

احساس لذت از زندگی

عوامل تاثیرگذار فراوانی در زندگی وجود دارند که به احساس رضایت و لذت از زندگی منجر می شوند . اما شاه کلید همه این احساس های خوب دوپامین می باشد ، به صورت مستقیم یا غیر مستقیم در ادامه از تاثیر هورمون پاداش ( دوپامین ) بر احساسات رمزگشایی خواهیم کرد .

تاثیر هورمون شادی یا دوپامین در بدن

هورمون دوپامین در کنار ایجاد حس خوب در افراد فواید زیادی نیز برای بدن دارد که هم روح و هم جسم را حفاظت خواهد کرد ، تاثیرات دوپامین در بدن عبارتست از :

  • جریان خون
  • هضم مناسب غذا
  • بهبود عملکرد قلب و کلیه
  • تقویت حافظه و تمرکز
  • کنترل خلق و خو و احساسات
  • بهبود عملکرد لوزالمعده و تنظیم انسولین
  • خواب با کیفیت
  • احساس شادی و رضایت از زندگی
  • مدیریت و کنترل استرس

دوپامین با ملاتونین 2 هورمونی هستند که در چرخه خواب و بیداری و کیفیت بالای خواب تاثیر مستقیم دارند . در ادامه نحوه ایجاد حس انگیزه و پاداش را در بدن با توضیح عملکرد نورون ها در بدن تشریح خواهیم کرد .

نحوه عملکرد نورون ها در بدن

سیستم عصبی مرکزی (که شامل مغز و نخاع است) از دو نوع اصلی سلول تشکیل شده است: نورون ها و گلیا . تعداد گلياها در برخي از قسمتهاي مغز بيشتر است ، اما نورونها بازيگران اصلي مغز هستند.در حقیقت این نورون ها هستند که در عملکرد اعضاء مختلف بدن تاثیر جدی و متسقیم را دارند .

نورون ها پیام رسان اطلاعات هستند. آنها از تکانه های الکتریکی و سیگنال های شیمیایی برای انتقال اطلاعات بین قسمتهای مختلف مغز و بین مغز و بقیه سیستم عصبی استفاده می کنند. هر کاری که ما فکر می کنیم و احساس می کنیم و انجام می دهیم بدون کار سلول های عصبی و سلول های حمایتی آنها ، سلول های گلیال به نام آستروسیت ها و الیگودندروسیت ها غیرممکن است.

نورون
نورونها

اختلال در نورونها و عدم احساس لذت

در صورت اختلال در عملکرد نورون ها در پی از هم گسیختگی سیستم عصبی مرکزی بیماریهای مزمنی می توانند ایجاد شوند که بر میزان رضایت از زندگی فرد تاثیر قابل توجه گذاشته و در بلند مدت اختلالات و بیماریهای مختلف در پی داشته باشند .

اختلالات عروقیمانند سكته مغزی، حمله ایسكمی گذرا (TIA) ، خونریزی ساب آراکنوئید (زیرعنکبوتیه)، خونریزی و هماتوم سابدورال (درون جمجمه) و خونریزی اکسترادورال (خارج سخت-شامه ای)
عفونت هامانند مننژیت، آنسفالیت، فلج اطفال و آبسه اپیدورال
اختلالات ساختاریمانند آسیب مغزی یا نخاع، فلج بل، اسپوندیلوز گردن، سندرم تونل کارپال ، تومورهای مغزی یا نخاعی ، نوروپاتی محیطی و سندرم گیلن باره (‫Guillain-Barré syndrome‬)
 اختلالات عملکردی:مانند سردرد، صرع، سرگیجه و نورالژی
دژنراسیونمانند بیماری پارکینسون ، مولتیپل اسکلروز (MS)، اسکلروز جانبی آمیوتروفیک (ALS) ، بیماری هانتینگتون و بیماری آلزایمر
جدول اختلالات سیستم عصبی

چه زمانی دوپامین آزاد می شود؟

دوپامین در شرایطی که افراد لذت را تجربه می کنند ترشح می شود. ترشح هورمون دوپامین به تقویت رفتار لذت بخش کمک می کند و احتمال تکرار این رفتار را برای فرد ایجاد می کند.

دوپامین یکی از چندین انتقال دهنده عصبی است که به شدت با خلق و خو و لذت ارتباط دارد. انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی هستند که سیگنال هایی را بین نورون ها منتقل می کنند.

راههای افزایش سطح دوپامین در بدن عبارتست از :

  • خواب کافی
  • ورزش
  • مدیتیشن
  • گشت و گذار در طبیعت ( در معرض نور خورشید )
  • گوش دادن به موسیقی مورد علاقه

به طور کلی ، رژیم غذایی متعادل و شیوه زندگی می تواند در افزایش تولید طبیعی دوپامین در بدن شما و کمک به عملکرد مغز در بهترین حالت کمک شایانی کند.

دوپامین و احساس لذت صبحگاهی

یکی از تاثیرات دوپامین ،در صبحگاه و بیدار شدن می باشد . ملاتونین هورمونی هست که به خواب راحت کمک می کند و در تاریکی شب ترشح می شود ، دوپامین هورمونی می باشد که با روشنایی روز و طلوع آفتاب افزایش پیدا می کند .

هورمونهای دوپامین و ملاتونین چرخه خواب و بیداری را تکمیل می کنند .دوپامین به جلوگیری از تولید ملاتونین در پایان خواب کمک می کند و باعث هوشیاری و بیداری فرد می شود .

سطوح نامنظم دوپامین می تواند مشکلات روانی مختلفی را ایجاد کند. به عنوان مثال ، بیماری پارکینسون تا حدی در اثر مرگ نورون های ترشح کننده دوپامین ایجاد می شود. از این رو داروهایی که تولید دوپامین را افزایش می دهند ، ممکن است به مبتلایان به پارکینسون کمک کنند ، به ویژه در مراحل اولیه بیماری.

هورمون دوپامین و روان گردانها ( مکمل دوپامین )

از آنجا که دوپامین به احساس لذت کمک می کند ، تولید بیش از حد هورمون دوپامین در بدن می تواند باعث تغییر فوری در خلق و خوی شود. داروهای تولید کننده دوپامین مانند Adderall و Dexadrine گاهی اوقات برای افرادی که افسردگی مقاوم به درمان دارند تجویز می شود. داروهایی که تولید دوپامین را افزایش می دهند می توانند بسیار اعتیادآور باشند ، بنابراین برای افرادی که مشکلات سوء مصرف مواد دارند توصیه نمی شود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا