علت آفت دهان چیست
آفت زخم های کوچکی در دهان می باشند که امکان سرایت ندارند و با خوردن غذاهای به خصوص اسیدی سوزش بالایی دارند . آفت دهان چند نوع می باشد که بسته به شرایط فرد مبتلا و نوع آن ممکن است در طی چند روز و حتی چند هفته درمان آن طول بکشد .
عوامل موثر در آفت دهان کدامند
علم پزشکی تا امروز دلیل مشخصی را برای آفت دهان عنوان نکرده اند اما عوامل مختلفی مانند آلرژی ، استرس و بیماریهای خود ایمنی ممکن است در شکل گیری آن موثر باشند .
عواملی که ممکن است در ایجاد آفت دهان موثر باشند عبارتند از :
- آلرژی به غذاهایی مانند قهوه ، شکلات ، پنیر ، آجیل و مرکبات
- استرس و فشار های روحی
- ویروس ها و باکتری ها
- ضربه به دهان
- تغذیه ضعیف
- داروهای خاص
Minor RAS به آفتهای میکولیز یا زخمهای خفیف آفتی نیز معروف است که 80% RAS از این نوع می باشند . یکی دیگر علتهای بروز RAS ممکن است حمله سیستم ایمنی بدن به باکتری هایی باشد که در دهان به صورت معمول وجود دارند .
شیوع انواع آفت دهان براساس تعداد و قطر زخم
آفت در سه شکل عمده وجود دارد که عمدتا در نوع مینور آن در دهان فرد مبتلا شکل می گیرد نوع آفت با تعداد ، قطر و زمان بهبود زخم ارتباط مستقیم دارد که در ادامه انواع آن را با میزان شیوع آن تشریح خواهیم کرد .
انواع آفت دهان عبارتست از :
- Minor RAS به آفتهای میکولیز یا زخمهای خفیف آفتی نیز معروف است .
- RAS ماژور همچنین با نام periadenitis mucosa necrotica recurrens یا بیماری ساتون شناخته می شود..
- زخم هرپتی فرم با محصولات عودکننده زخم های متعدد مشخص می شود .
زخم مینور ( آفت کوچک )
بیشتر آفت های دهانی از نوع مینور ( Minor RAS ) می باشند که میزان شیوع آن در کشور های مختلف تحت تاثیر عواملی مانند رعایت بهداشت دهان و دندان ، استرس ، سبک زندگی ، نوع تغذیه و عوامل ژنتیکی و ارثی این جوامع می باشد .
زخم ماژور ( آفت بزرگ )
زخم ماژور که 10% الی 15% آفت ها را شامل می شود بیشتر بر روی لب شکل می گیرد و گاهی اوقات ممکن است مخاط مجاری مانند پشت زبان یا لثه درگیر شود . این نوع زخم ها قطری بشتر از یک سانتی متر دارند و بهبودی زخم ممکن است تا 6 هفته زمان ببرد .
زخم هرپتی فرم ( آفت هایی با تعداد زیاد )
زخم هرپتی فرم با تعداد زخم های متعدد که ممکن است تعداد آنها تا عدد 100 نیز برسد و معمولا با قطر 2 الی 3 میلیمتر مشخص می شوند . اندازه این آفت ها کوچک است و در برخی مواقع امکان دارد این ضایعات در کنار هم جمع شده و زخم های نا منظم بزرگی ایجاد کنند .
این زخم ها حدود 10 الی 14 روز ادامه دارد. بر خلاف زخم های هرپسی ، این موارد از طریق وزیکول پیش نمی روند و حاوی سلول های آلوده به ویروس نیستند.
عوامل مستعد کننده و محیطی دیگری که ممکن است در ایجاد آفت دهان موثر باشند :
- تغییرات هورمونی
- تنباکو
- عوامل وراثتی ( استعداد ارثی )
- مواد مخدر
درمان آفت دهان
علت آفت دهان یا همان ” RAS ” هنوز ناشناخته است به همین جهت درمان هایی که ارائه می شود بیشتر جهت تسکین درد یا کم کردن دوره بهبودی زخم یا زخم های RAS و همچنین کاهش دوره ایجاد مجدد آفت در دهان بوده بر این اساس ; روش درمان باید با توجه به شدت بیماری (درد) ، سابقه پزشکی بیمار ، دفعات شعله ور شدن و توانایی بیمار در تحمل دارو تعیین شود.
انواع درمان آفت دهان عبارتست از :
- درمان موضعی آفت دهان
- درمان بوسیله دهان شویه های آنتی بیوتیکی
- داروهای سیستمیک
درمان موضعی آفت دهان
می توان از خمیر و ژل های استاندارد بهداشتی بر روی سطح زخم ها و تشکیل یک مانع محافظ در برابر عفونت ثانویه و تحریک مستقیم بیشتر استفاده کرد . بیمار باید بعد از شستشو مقدار کمی ژل یا کرم استفاده کند و به مدت 30 دقیقه از خوردن و آشامیدن خود داری نماید .این عمل ممکن است بنا به تشخیص پزشک متخصص 3 یا 4 بار در روز تکرار شود .
درمان بوسیله دهان شویه های آنتی بیوتیکی
تتراسایکلین یک دهان شویه آنتی بیوتیکی است. این به دلیل توانایی آن در مسدود کردن فعالیت کلاژناز ، باعث کاهش اندازه ، مدت و درد زخم می شود.
داروهای سیستمیک
داروهای سیستمیک بر روی کل بدن تاثیر خود را می گذارند و تفاوت آنها با داروی موضعی (local topical) در همین نکته است که داروهای موضعی تنها در قسمتی که استفاده شده اند اثر مفید و یا عوارض خود را به جای خواهند گذاشت .
