کم آبی بدن چه علائم و عوارضی به همراه دارد

کم آبی بدن به خصوص در گرمای زیاد می تواند پر عارضه باشد . از اختلال در کار دستگاه گوارش تا مشکلات عصبی که می توانند روند زندگی عادی و روز مره را دچار افت کیفیت نمایند .

عواملی که باعث کم آبی بدن می شوند

عوامل مختلفی باعث کاهش آب بدن می شوند که از جمله تعریق بیش از حد یا هایپرهیدروزیس از آن موارد میباشد و البته عاملهای دیگری مانند :

• تعریق
• برخی از بیماریها
• تب
• ادرار کردن

از جمله عوامل مهم از دست رفتن آب بدن محسوب می شوند که در ادامه مقاله به تفصیل درباره هرکدام از آنها صحبت خواهیم کرد .

تعریق و کاهش آب بدن

تعریق یکی از راههای خنک سازی بدن میباشد که توسط غدد عرق این اتفاق صورت می گیرد . با هر قطره عرقی که از طریق پوست شما دفع می شود کمی از گرمای بدن نیز از بین می رود .

البته این تنها مزیت تعریق بدن نیست بلکه همچنین عرق کردن پوست شما را آبرسانی می کند و تعادل الکترولیت ها را در بدن شما حفظ می کند.

مایعی که عرق می کنید عمدتاً شامل نمک و آب است. تعریق بیش از حد می تواند باعث کم آبی بدن شود زیرا مقدار زیادی آب از دست می دهید. اصطلاح فنی برای تعریق بیش از حد، هایپرهیدروزیس است.

بیماریهایی که باعث از دست رفتن آب بدن می شوند

بیماریهای بسیاری می تواند باعث بروز اسهال و استفراغ شوند . از جمله آنها می توان به عفونت های روده ای ، مسمومیت غذایی و داروها، علل کمتر شایع شامل انسداد روده و نوع تغذیه شما به خصوص در استفاده از برخی میوه ها اشاره کرد .

الکترولیت های مهم نیز از طریق این فرآیندها از بین می روند. الکترولیت ها مواد معدنی هستند که توسط بدن برای کنترل ماهیچه ها، هیدراته نگه داشتن بدن و تنظیم سطح pH و فرآیندهای اندام استفاده می شود. این الکترولیت ها در خون، ادرار و سایر مایعات بدن یافت می شوند.

استفراغ یا اسهال می تواند این عملکردها را مختل کند و باعث عوارض شدید مانند سکته مغزی و کما شود.

تب یکی از عوامل تعریق بدن

وقتی که بیمار می شوید و دمای بدنتان بالا می رود بدن دچار تعریق می شود . این درست زمانی است که شما تب کرده اید و اگر آب از دست رفته بدن را جبران نکنید، در نهایت به کم آبی بدن دچار خواهید شد .

ادرار کردن و خارج شدن آب از بدن

ادرار کردن راه طبیعی بدن برای دفع سموم از بدن شماست. برخی شرایط ممکن است بدن شمارا دچار عدم تعادل شیمیائی کند و باعث افزایش ادرار و تکرر آن در طول روز شود، دقیقا در این شرایط است که در معرض کم آبی بدن قرار خواهید گرفت .

علائم کم آبی بدن

کم آبی بدن می‌تواند باعث ظهور علائم متنوعی شود. در ادامه تعدادی از این علائم را برای شما ذکر می‌کنم:

• خشکی دهان و لب
• ادرار تیره رنگ
• احساس خستگی و ضعف
• سردرد
• تاری دید
• تشنج و اختلال در عملکرد عصبی
• احساس عطش مداوم

اگر شما تعدادی از این علائم را تجربه می‌کنید، ممکن است دچار کم آبی بدن شده باشید. در چنین مواقعی، مهم است که مصرف مایعات را افزایش داده و برای حفظ و معادله کم آبی بدن اقدام کنید. همچنین، در صورت بروز علائم شدید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.

علاوه بر علائم کم آبی خفیف، کم آبی شدید احتمالاً باعث ایجاد موارد زیر می شود:

• تشنگی بیش از حد
• عدم تولید عرق
• فشار خون پایین
• ضربان قلب سریع
• تنفس سریع و پی در پی
• چشمهای گود رفته
• پوست چروکیده
• ادرار تیره

کم آبی شدید یک اورژانس پزشکی است. اگر هر یک از این علائم و نشانه ها را نشان دارید، فوراً کمک پزشکی دریافت کنید

کمبود آب در بدن و بیماریهایی که به همراه دارد

کاهش آب بدن می تواند منجر به یبوست و حتی افت فشار خون نیز شود . کمبود آب در بدن ممکن است منجر به کاهش حجم خون در رگها شود که این موضوع می‌تواند فشار خون را کاهش دهد. افت فشار خون مزمن می‌تواند خطر ایجاد بیماری های قلبی و عروقی را افزایش دهد.

کم آبی می‌تواند باعث تغییرات در رطوبت و نرمی محتوای داخل روده شود و از حرکت طبیعی مواد غذایی در گوارش جلوگیری کند. همچنین، کم آبی می‌تواند باعث ترشح مازاد سدیم در روده شود و در نهایت باعث تنش و سفتی مداوم در مدفوع شود.

آب بدن چگونه کاهش پیدا می کند

بدن شما مرتباً از طریق تعریق و ادرار آب از دست می دهد. اگر تعویض نشود، دچار کم آبی می شوید. بزرگسالان در معرض خطر عبارتند از ورزشکاران، افرادی که در گرما کار می کنند، افراد مسن و کسانی که بیماری های مزمن دارند.

کم آبی زمانی اتفاق می افتد که بدن شما بیش از آنچه می نوشید مایعات از دست می دهد. علل شایع کم آبی بدن عبارتند از:

• تعرق مفرط
• استفراغ
• اسهال

در این میان افرادی که دارای فشار خون بالا هستند باید مراقب خود در هوای گرم باشند .

همانطور که گفته شد عرق کردن یک روش طبیعی است که بوسیله غدد عرق اتفاق می افتد. اما اگر بدون دلیل خاصی دچار تعریق زیاد بدن می شوید، حتما با پزشک متخصص در این مورد صحبت کنید .

کنترل فشار خون در هوای گرم

برای کنترل فشار خون در هوای گرم، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:

• مصرف مایعات بیشتر: در طول روز به میزان کافی آب بنوشید تا از کم آبی جلوگیری کنید.
• حفظ خنکی بدن: استفاده از سایه، پوشیدن لباس‌های سبک و خنک، استفاده از سیستم‌های خنک کننده و حمام سرد برای خنک کردن بدن استفاده کنید.
• جلوگیری از فعالیت‌های سنگین در ساعات گرمتر روز: سعی کنید فعالیت‌های سنگین را در ساعت‌های خنک‌تر صبح یا شب انجام دهید.
• رعایت تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی سالم که کمترین تأثیر روی فشار خون دارند، مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و محصولات لبنی را ترجیح دهید.
• پیگیری مراقبت‌های پزشکی: در صورتی که مشکلات فشار خون دارید، به دستورات و مشاوره پزشک خود پایبند باشید و مراقبت‌های منظم خود را ادامه دهید.

هر چند که کم آبی بدن می تواند به افت فشار خون منجر شود اما به طور کل هوای گرم که یکی از عوامل تعریق زیاد و افزایش دهنده فشار خون میباشد . که به خصوص در این شرایط افرادی که مبتلا به فشار خون بالا هستند باید مراقب شرایط خود باشند .

آیا کم آبی بدن باعث غلظت خون می شود ؟

بله، کم آبی بدن می‌تواند منجر به غلظت خون شود. آب برای بدن بسیار ضروری است و در بسیاری از فرایندهای بیولوژیکی و عملکردهای بدن نقش دارد، از جمله حفظ تعادل مایعات بدن یکی از آن موارد است.

غلظت خون بالا می‌تواند مشکلات جدی را به دنبال داشته باشد، شامل اختلالات قلبی، کلیوی و عصبی است. همچنین، آب کافی برای حفظ تعادل مایعات بدن و عملکرد صحیح سیستم های مختلف بدن بسیار مهم است.

بیماریهای مزمن مرتبط با کم آبی بدن

کم آبی بدن به شکل حاد آن در طولانی مدت منجر به بروز بیماریهای و اختلالات مزمن نیز خواهد شد . بیماری‌های مزمنی که می‌توانند با کم‌آبی بدن مرتبط باشند عبارتند از:

• افت فشار خون
• کم کاری کلیه
• مشکلات پوستی
• یبوست
• مشکلات عصبی
• التهاب مفاصل
• اختلالات مزمن هضمی

لطفا توجه داشته باشید که این فقط چند مثال از بیماری‌های مزمنی است که ممکن است با کم‌آبی مرتبط باشند و در هر صورت، توصیه می‌شود برای حفظ سلامتی بدن روزانه مقدار کافی آب مصرف نمایید .

کدام نوشیدنی ها در هوای گرم مناسب هستند

در هوای گرم، مصرف نوشیدنی‌هایی که بدن را هیدراته می‌کنند و به تعادل الکترولیتی بدن کمک می‌کنند بسیار مهم است. برخی از نوشیدنی‌های مناسب در هوای گرم عبارتند از:

• آب: آب بهترین نوشیدنی برای مصرف در هر هوا به خصوص در هوای گرم است. آب بدن را هیدراته می‌کند و به جبران مایعات از دست رفته توسط تعرق کمک می‌کند
• نوشیدنیهای الکترولیتی: برخی نوشیدنی‌ها حاوی الکترولیت‌هایی مانند سدیم، پتاسیم و مقدار کوچکی گلوکز هستند که در هوای گرم مناسب هستند. این نوشابه‌ها می‌توانند علاوه بر هیدراته کردن بدن، الکترولیت‌هایی که به طور طبیعی با تعریق بدن از دست می‌روند را جبران کنند.
• آبلیمو حاوی ویتامین C است و می تواند کم آبی بدن را جبران کند : آبلیمو، به ویژه اگر تازه باشد، یک نوشیدنی مناسب در هوای گرم است.
• آب هندوانه: آب هندوانه طبیعی، خنک کننده و هیدراته کننده بسیار خوبی است. این نوشیدنی شیرینی طبیعی دارد و حاوی آب و الکترولیت‌های طبیعی است.
• . چای سبز: چای سبز حاوی آنتی اکسیدان‌های قوی است و می‌تواند در طول روز برای هیدراته کردن بدن مصرف شود. همچنین، چای سبز خنک کننده‌ای طبیعی است .

فوق العاده اهمیت دارد که در هوای گرم همواره آب کافی بنوشیم و نوشیدنی‌های قندی و الکلی را به حداقل برسانید، زیرا ممکن است باعث تشدید کم آبی بدن شوند.

چه افرادی بیشتر در خطر کم آبی بدن قرار دارند

مشخصا افرادی که در معرض حرارت بالاتر به خصوص در گرمای بالای محیطی قرار دارند . این افراد براساس اولویت عبارتند از :

• افرادی که در خارج از منزل کار می کنند و در معرض گرمای بیش از حد هستند (به عنوان مثال، جوشکارها، منظره سازان، کارگران ساختمانی و مکانیک ها)
• افراد مسن
• افراد مبتلا به بیماری های مزمن
• ورزشکاران (به ویژه دوندگان، دوچرخه سواران و بازیکنان فوتبال)
• نوزادان و کودکان خردسال
• افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند

ورزشکارانی که در معرض آفتاب مستقیم قرار می گیرند تنها کسانی نیستند که در معرض خطر کم آبی هستند. در واقع، بدنسازان و شناگران نیز از جمله ورزشکارانی هستند که معمولاً به این بیماری مبتلا می شوند. ممکن است عجیب به نظر برسد، اما ممکن است در آب عرق کنید. شناگران هنگام شنا عرق زیادی از دست می دهند.

در طی روز چند لیوان آب بنوشیم

توصیه می‌شود که در طول روز حداقل ۸ لیوان (حدود ۲ لیتر) آب بنوشید. این میزان آب قابل تغییر است و ممکن است در برخی موارد نیاز به مصرف بیشتر آب داشته باشید، برای مثال در شرایط آب و هوای گرم، پس از فعالیت بدنی شدید، یا در صورت بیماریها و شرایط خاص دیگر.

کم آبی چگونه تشخیص داده می شود؟

قبل از شروع هر آزمایش، پزشک شما علائمی را که برای رد سایر بیماری ها دارید بررسی می کند. پس از گرفتن سابقه پزشکی، پزشک علائم حیاتی شما از جمله ضربان قلب و فشار خون را بررسی می کند. فشار خون پایین و ضربان قلب سریع می تواند نشان دهنده کم آبی بدن باشد.

پزشک شما ممکن است از آزمایش خون برای بررسی سطح الکترولیت های شما استفاده کند، که می تواند به از دست دادن مایع کمک کند. آزمایش خون همچنین می تواند سطح کراتینین بدن شما را بررسی کند. این به پزشک کمک می‌کند تا مشخص کند که کلیه‌ها چقدر خوب کار می‌کنند، که نشان‌دهنده درجه کم‌آبی بدن است.

آزمایش ادرار آزمایشی است که از نمونه ادرار برای بررسی وجود باکتری و از دست دادن الکترولیت استفاده می کند. رنگ ادرار شما همچنین می تواند نشان دهنده کم آبی بدن در صورت ترکیب با علائم دیگر باشد. ادرار تیره به تنهایی نمی تواند کم آبی بدن را مشخص کند.

سخن نهایی درباره کم آبی بدن

کم آبی زمانی رخ می دهد که مایعات کافی دریافت نکنید. چه در اثر ورزش، هوای گرم یا یک بیماری، کم آبی بدن می تواند بدون توجه به علت آن به سرعت خطرناک شود .

اگر علائم اولیه از دست دادن مایعات را مشاهده کردید، می توانید با نوشیدن آب فراوان در طول روز و مصرف الکترولیت ها از کم آبی بدن جلوگیری کنید.