مغز و اعصاب

علت بیماری ام اس علائم و نحوه درمان

مولتیپل اسکلروزیس (MS) ، شایع ترین بیماری ناتوانی عصبی در جوانان می باشد . این بیماری احتمالا بر اثر یک مکانیسم خود ایمنی اتفاق می افتد ، در نهایت بر اثر حملات مکرر و التهاب در سیستم عصبی مرکزی علائم آن پدیدار می شود .

بیماری ام اس چیست

ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺍﻡ.ﺍﺱ ﻳﺎ ﺍﺳﻜﻠﺮﻭﺯ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﻳﻚ ﺍﺧﺘﻼﻝ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻳﻤﻨﻲ ﺧﻮﺩﻛﺎﺭ ﺑﺪﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻓﻠﺞ ﺷﺪﻳﺪ ﺷﻮﺩ .ﺍﺧﺘﻼﻝ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻳﻤﻨﻲ ﺧﻮﺩﻛﺎﺭ ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺪﻥ آنتی ﺑﺎﺩﻳﻬﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪ می کند ﻛﻪ ﺑﻪ بافت های ﺧﻮﺩﺵ ﺣﻤﻠﻪ می کند .

ﺩﺭ ﺑﺪﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ آنتی بادی هایی ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣ ﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﺩﻩ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻐﺰ ﻭ ﻧﺨﺎﻉ حمله ور می شوند .ﺩﺭ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺍﻡ.ﺍﺱ ﻣﻴﻠﻴﻦ ﻳﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﺭﺷﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﻋﺼﺒﻲ ﺩﺭ ﻣﻐﺰ ﻭ ﻧﺨﺎﻉ ﻣﻠﺘﻬﺐ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﺘﻬﺎﺏ ﺑﺎﻋﺚ ﺁﺳﻴﺐ ﻣﻴﻠﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺳﻴﮕﻨﺎﻝ ﻫﺎﻱ ﻋﺼﺒﻲ نمی توانند ﺩﺭ ﻃﻮﻝ رشته های ﻋﺼﺒﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ .

علت بیماری ام اس

برای این بیماری نمی توان یک علت مشخص نام برد ولی دانشمندان حدس می زنند که چندین عامل در بروز این بیماری نقش داشته باشند.

از جمله عوامل بروز بیماری ام اس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ویروس
  • اختلال سیستم ایمنی بدن
  • فاکتورهای محیطی: به عنوان مثال با دور شدن از خط استوا، شیوع بیماری ام اس بیشتر می شود.
  • وراثت: اگر چه نمی توان نقش وراثت را به صورت مشخص بیان کرد ولی مطالعات نشان می دهد در افراد درجه اول بیمار حدود 5 تا 15 بار بیشتر شیوع دارد.

علت بیماری ام اس هر چه که باشد فرد مبتلا جهت جلوگیری از این بیماری پیش رونده باید اقدامات لازم را زیر نظر یک پزشک متخصص کاردان آغاز نماید .

شیوع بیماری ام اس

آمارها نشان می دهد حدود 5/2 میلیون نفر از بیماری ام اس رنج می برند. این بیماری در سن 20 تا 40 سال بروز می کند. در ایران اطلاعات دقیقی درباره میزان شیوع بیماری ام اس وجود ندارد اما براساس آمار سال 87 در روزنامه جمهوری اسلامی حدود 30 تا 40 هزار نفر در آن مقطع به بیماری ام اس مبتلا بودند.

بیماری ام اس یا فلج تدریجی اعضای بدن با نشان هایی همچون کاهش حافظه و اختلال در عملکردهای جنسی و فیزیکی آغاز می شود .

علائم و نشانه های بیماری ام اس

علائم بیماری ام اس بستگی به منطقه درگیری در سیستم مرکزی مغز دارد. بسته به اینکه کدام ناحیه درگیر شود علائم آن نیز متفاوت است. علائم بیماری ام اس ممکن است از ملایم تا شدید باشند. این علائم می توانند در زمان کوتاه یا زمان طولانی رخ دهند. علائم بیماری ام اس معمولا به صورت ترکیبی رخ می دهد.

طبق انجمن ملی مولتیپل اسکلروزیس (NMSS) ، حدود 80 درصد افراد مبتلا به ام اس خستگی را گزارش می کنند. خستگی که با بیماری ام اس اتفاق می افتد می تواند انجام کارهای روزمره را برای شما دشوارتر کند.

علائم شایع ام اس

  • نشانه های چشمی: تاری دید، مه آلود به نظر رسیدن محیط، درد در کاسه چشم، دوبینی، در موارد حاد از دست دادن بینایی
  • ضعف عضلانی یا اختلال در راه رفتن
  • اختلال در هماهنگی عضلات به خصوص در زمان ایستادن
  • اختلال در حس لامسه از جمله مور مور شدن بدن، بی حسی، سوزن سوزن شدن بدن

علائم و نشانه های دیگر بیماری ام اس

مشکلات در بلع غذا که در موارد شدید ممکن است منجر به بیماری ریوی شود.

  • خستگی یا کوفتگی
  • لرزش
  • از دست دادن حس شنوایی
  • مشکلات مثانه و ادرار
  • اختلال در تکلم
  • افسردگی

انواع بیماری ام اس

براساس سیر بیماری می توان بیماری ام اس را در چندین حیطه تقسیم بندی کرد:

بیماری ام اس عود کننده – پس رونده

این نوع از بیماری ام اس در طی دوره های چند روزه، چند ماهه و گاهی در طول سال به صورت حملات حاد خود را نشان می دهد. معمولا بعد از این دوره بیمار یک دوره بهبودی کامل را تجربه می کند. حدود 85 درصد افراد مبتلا به این نوع از بیماری ام اس هستند.

بیماری ام اس پیشرونده اولیه

این نوع از بیماری ام اس از زمان شروع علائم بالینی، پیشروی تدریجی به سوی معلولیت دارد. حدود ده درصد از افراد مبتلا به بیماری ام اس در این گروه قرار دارند.

مردان و زنان به یک میزان تحت تاثیر این بیماری قرار می گیرند. . معمولا ام اس در این طیف افراد بعد از سن 40 سالگی تشخیص داده می شود.

بیماری ام اس پیشرونده ثانویه

افراد مبتلا به این طیف از بیماری ام اس با سیر پیش رونده آرام و تدریجی پس از یک الگوی عود کننده – پس رونده مشخص می شود . بیماری ام اس در سن 25 سالگی به بعد رخ می دهد.

سندرم جدا شده بالینی (CIS)

CIS یک بیماری قبل از MS است که شامل 1 قسمت از علائم است که حداقل 24 ساعت طول می کشد. این علائم به دلیل از بین بردن میلین در CNS شما است.

اگرچه این قسمت از ویژگی های ام اس است ، اما برای ایجاد تشخیص کافی نیست.

اگر هنگام مكان نخاعی بیش از یك ضایعه یا باند الیگوكلونال مثبت (OCB) در مایع نخاع شما وجود داشته باشد ، به احتمال زیاد تشخیص RRMS خواهید داشت.

اگر این ضایعات وجود نداشته باشد یا مایع نخاعی شما OCB نشان ندهد ، احتمال اینکه تشخیص MS داشته باشید کمتر است.

تشخیص بیماری ام اس

تشخیص بیماری ام اس معمولا مشکل و دشوار است. علائم پراکنده این بیماری باعث می شود تا تشخیص آن بسیار دشوار باشد. پزشک معالج براساس مشاهدات و آزمایشات می تواند تشخیص نوع بیماری ام اس را بدهد. از جمله موارد تشخیص بیماری ام اس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تاریخچه پزشکی
  • معاینات پزشکی
  • سی تی اسکن از مغز که در 20 درصد موارد می تواند پلاک ام اس را نشان دهد.
  • MRI در 95 درصد موارد می تواند پلاک ام اس را تشخیص دهد.
  • پانکسیون کمریکه در این مورد با استفاده از سوزن های خاصی از مایع مغزی نخاغی نمونه برداری می شود. این نمونه برداری می تواند اختلالات مربوط به ام اس مانند سطح غیر طبیعی گلبول سفید و پروتئین ها را نشان دهد.
  • سایر روش های تشخیصی از جمله تست های پتانسیل اعصاب گوش
  • نوار مغزی آنسفالوگرافی

تشخیص MS نیاز به شواهدی از بین بردن میلین زدگی در زمان های مختلف در بیش از یک منطقه از مغز ، نخاع یا اعصاب بینایی شما دارد. از بین بردن میلین فرآیندی است که از ارسال موثر سیگنال توسط اعصاب جلوگیری می کند.

تشخیص همچنین مستلزم رد سایر شرایطی است که علائم مشابه دارند. بیماری لایم ، لوپوس و بیماری شوگرن تنها چند نمونه هستند.

حملت مکرر التهابی به سیستم عصبی مرکزی می تواند ضایعاتی را در مغز ایجاد کند . این التهاب ها که باعث ایجاد ضایعات در بخشی از مغز می شود در نهایت ممکن است موجب بیماری پارکینسون در فرد شود  و همچنین عمکرد هورمون دوپامین که به هورمون پاداش و شادی آور نیز شناخته می شود مختل نماید .

درمان بیماری ام اس

درمان قطعی برای بیماری ام اس وجود ندارد. امروزه برنامه درمانی برای بیماری ام اس در نظر می گیرند. برنامه درمانی شامل توانبخشی و دارو درمانی می باشد. با این برنامه درمانی می توان تا حدودی بیماری ام اس را کنترل کرد و یا پیشرفت آن را کندتر کرد و توانایی های شخص را حفظ کرد تا بتواند یک روند طبیعی و عادی را در زندگی داشته باشد.

  • پزشک معالج براساس شرایط زیر برنامه درمانی بیماری ام اس را مشخص می کند:
  • سن، شرایط سلامت، تاریخچه سلامت پزشکی
  • وسعت و شدت بیماری
  • میزان واکنش فرد به دارو درمانی
  • دوره درمان

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا